Po co badać ferrytynę?
Ferrytyna to dobry wskaźnik zapasów żelaza w organizmie. Warto ją oznaczyć mimo tego, że inne badania (np. morfologia czy żelazo całkowite we krwi) wychodzą w normie.
Nawet przy braku anemii niedobór żelaza może występować i dawać objawy takie jak zmęczenie, upośledzoną wydolność fizyczną, problemy z pamięcią, koncentracją czy wypadanie włosów.
Często zdarza się, że kobiety doświadczają utajonego niedoboru żelaza i to właśnie ferrytyna pozwoli ocenić czy ten problem dotyczy również Ciebie.
Przyczyny niedoboru żelaza
Najczęściej niedobór wynika z niewystarczającego spożycia wraz z dietą oraz błędów żywieniowych, które zaburzają jego wchłanianie.
U kobiet dużą rolę odgrywa także menstruacja. Jeśli Twoje miesiączki są długie i obfite jesteś bardziej predysponowana do wystąpienia niedoboru tego składnika mineralnego.
Do innych przyczyn na pewno można zaliczyć upośledzone wchłanianie na przykład przy celiakii, chorobach zapalnych jelit, H. pylori ale także pasożyty, utajone krwawienia, dysbiozę jelitową oraz niektóre leki.
Jak podnieść ferrytynę?
Jeśli Twoja niska ferrytyna wynika z niewystarczającego spożycia to pierwszym krokiem powinna być oczywiście zmiana nawyków żywieniowych.
Włącz do diety produkty bogate w żelazo takie jak na przykład mięso, podroby, jaja, strączki, pestki. Dobrze, jeśli większość produktów będzie dostarczała żelaza hemowego, które lepiej się wchłania. Żelaza niehemowe znajdujące się głównie w produktach roślinnych niestety wchłania się znacznie słabiej.
Zadbaj o witaminę C na swoim talerzu. Świeże warzywa i owoce są świetnym źródłem tej jej źródłem. Witamina C poprawia wchłanianie żelaza, szczególnie niehemowego.
Pomóc może również odpowiednia suplementacja. Włączenie preparatu żelaza w połączeniu z laktoferryną może przyśpieszyć wyrównywanie stężenia ferrytyny.
Suplementacja żelaza u kobiet z niewyjaśnionym przewlekłym zmęczeniem, u których poziom ferrytyny był poniżej 50 μg/l, spowodowała znaczną poprawę w tym obszarze.
Przed rozpoczęciem suplementacji oczywiście warto skonsultować się ze specjalistą.
Jeśli potrzebujesz przepisów pełnych żelaza i chcesz nauczyć się jeść tak, aby pozbyć się uciążliwych skutków niedoboru skorzystaj z gotowej diety na podniesienie ferrytyny
Ferrytyna, a stan zapalny
Wynik ferrytyny może być fałszywie zawyżony, kiedy w organizmie toczy się jakiś stan zapalny. Jeśli więc masz przypuszczenia, że może tak być warto oznaczyć jednocześnie CRP (białko C-reaktywne), które jest tak zwanym białkiem ostrej fazy i wzrasta podczas zapaleń czy infekcji.
W przypadku współwystępującego stanu zapalnego uważa się, że stężenie ferrytyny niższe niż 70 μg/L może świadczyć o niedoborze żelaza.
Źródła:
- WHO guideline on use of ferritin concentrations to assess iron status in individuals and populations. World Health Organization 2020.
- Vaucher P., Druais P., Waldvogel S., Favrat B. Effect of iron supplementation on fatique in nonanemic menstruating women with low ferritin: a randomized controlled trial. Canadian Medical Association Journal 2012. 184 (11).